สายตาสั้น: อาการ, สาเหตุ และการรักษา

ทำความเข้าใจภาวะสายตาสั้น

หากคุณพบว่าเมื่อพยายามเพ่งมองวัตถุที่อยู่ไกลๆ แล้วเห็นเป็นภาพเบลอๆ นั่นแสดงว่าคุณอาจมีโอกาสเป็นภาวะสายตาสั้น

Myopia คือศัพท์ทางการแพทย์ที่ใช้อธิบายอาการสายตาสั้น หรืออาการมองเห็นชัดในระยะใกล้ๆ คนที่เป็นโรคสายตาสั้นจะมองเห็นวัตถุหรือคนที่อยู่ในระยะไกลไม่ค่อยชัด แต่เมื่อวัตถุหรือคนนั้นเคลื่อนเข้ามาใกล้ ภาพที่เห็นจะค่อยๆ ชัดเจนขึ้น สาเหตุเกิดจากเมื่อดวงตาของคนสายตาสั้นได้รับแสง แสงนั้นจะหักเหไปในลักษณะที่ทำให้ภาพของวัตถุในระยะไกลนั้นไม่ชัดเจน

Normal eye versus myopic eye

ดวงตาของคนสายตาสั้น ขนาดลูกตามีความยาวมากเกินไป ทำให้ระยะทางจากกระจกตาถึงจอตายาวกว่าปกติ (ด้าน"หน้า" และ"หลัง"ของดวงตา) ส่งผลให้กำลังการหักเหแสงของกระจกตาผิดปกติ เมื่อพยายามเพ่งมองวัตถุในระยะไกลเกินไป จึงเห็นเป็นภาพเบลอ

ลักษณะอาการของคนสายตาสั้น

คนเป็นสายตาสั้นมักแสดงอาการให้สามารถสังเกตได้ตั้งแต่ในวัยเด็ก และระดับความสั้นจะค่อยๆ เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ จนกระทั่งเข้าวัยผู้ใหญ่ตอนต้นจึงเริ่มอยู่ตัวไม่สั้นมากขึ้น อย่างไรก็ตามกลุ่มอาการบางอย่างอาจเริ่มเกิดขึ้นเมื่ออายุมากขึ้น ซึ่งประกอบด้วยอาการต่างๆ ดังนี้:

หรี่ตา
ปวดศีรษะ
มองเห็นวัตถุระยะใกล้ชัดเจนดี แต่มองวัตถุที่อยู่ระยะไกลไม่ชัดเจน

สายตาสั้นเป็นภาวะทางพันธุกรรม ซึ่งสามารถวินิจฉัยได้โดยการตรวจวัดสายตา ถึงแม้ว่าพันธุกรรมจะเป็นสาเหตุหลักของสายตาสั้น แต่มีรายงานว่าปัจจัยภายนอกก็สามารถเป็นสาเหตุของสายตาสั้นได้ เช่น การดูโทรทัศน์มากเกินไป และหากมีภาวะผิดปกติอื่นๆ ที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรม เช่น คนในครอบครัวมีประวัติเป็นโรคต้อหิน แนะนำให้ตรวจสายตาทุก 2-3 ปี จนกระทั่งอายุ 40 ปี

สายตาสั้นระดับสูง คืออะไร?

การระดับความสั้นของสายตา ช่างวัดสายตาเรียกค่าสายตาสั้นเป็นลบ ยกตัวอย่างเช่น สายตาสั้นระดับต่ำ จะวัดได้อยู่ในช่วงระหว่าง -0.25 ถึง -3.00 ไดออปเตอร์ (D)

สายตาสั้นระดับสูง คือระดับความสั้นของสายตาที่มีค่ามากกว่า -6.00 D ผู้ที่มีภาวะสายตาสั้นระดับสูงจะมีความเสี่ยงจากโรคแทรกซ้อนทางสายตาอื่นๆ เช่น โรคต้อกระจก, โรคต้อหิน, จอประสาทตาหลุดลอก

ไดออปเตอร์ คืออะไร? ไดออปเตอร์ คือหน่วยวัดที่ใช้ในการอธิบายระดับของความผิดปกติของสายตา เมื่อคุณตัดแว่นตาตามใบสั่งของจักษุแพทย์ แพทย์จะสั่งให้ทำเลนส์เพื่อแก้ไขความผิดปกติของสายตาเป็นหน่วยวัดไดออปเตอร์ หากตัวเลขมีค่าเป็นลบ (-) แสดงว่าคุณสายตาสั้น หากตัวเลขมีค่าเป็นบวก (+) แสดงว่าคุณสายตายาว

สายตาสั้นรักษาได้ไหม?

ในขณะนี้ยังไม่มีวิธีการรักษาใดที่สามารถรักษาภาวะสายตาสั้นให้หายได้อย่างเบ็ดเสร็จเด็ดขาด อย่างไรก็ตามการสวมแว่นสายตาตามคำสั่งแพทย์, คอนแทคเลนส์ และการผ่าตัด เป็นการรักษาที่มีประสิทธิภาพดีในการช่วยให้มองเห็นได้ดีขึ้น การตรวจวัดสายตากับช่างตรวจสายตาอย่างสม้ำเสมอก็สามารถช่วยเฝ้าระวังภาวะสายตาสั้น และคอยดูแลสายตาให้มีสุขภาพดีได้

มีการศึกษาวิจัยยืนยันว่าการใช้เวลาอยู่กลางแจ้ง โดยเฉพาะอย่างยิ่งการอยู่กลางแดด ส่งผลดีต่อสุขภาพสายตา ผู้ปกครองควรจำกัดเวลาที่เด็กๆ อยู่หน้าจอคอมพิวเตอร์ หรืออุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์อื่นๆ อย่างเช่น โทรศัพท์มือถือ และแท็บเล็ต เนื่องจากการใช้เวลาอยู่หน้าจออุปกรณ์เหล่านี้มากเกินไปจะทำให้เกิดอาการสายตาล้า

การใช้ชีวิตกับภาวะสายตาสั้น

สายตาสั้นอาจเป็นอุปสรรคในการใช้ชีวิตอย่างมีประสิทธิภาพ เนื่องจากมีปัญหาในการมองเห็น และภาวะสายตาสั้นยังทำให้ผู้ป่วยจำนวนมากรู้สึกไม่ค่อยสบายจากอาการสายตาล้า และปวดศีรษะ ซึ่งเป็นผลกระทบโดยตรงจากภาวะสายตาสั้น

อายุกับภาวะสายตาสั้น: เด็ก VS ผู้ใหญ่

ภาวะสายตาสั้นมักจะแสดงอาการให้เห็นได้อย่างชัดเจนในเด็กช่วงอายุ 8-12 ปี สังเกตอาการได้จากการที่เด็กๆ อาจจะบ่นปวดศีระษะ, ไม่มีสมาธิในการเรียน หรือมองกระดานไม่เห็น สำหรับการสังเกตอาการในเด็กทารก ผู้ปกครองอาจจะมองหาสัญญาณอย่างเช่น การหรี่ตามอง หรือการขยี้ตา

ผู้ปกครองควรให้เด็กได้รับการตรวจวัดสายตาเพื่อวินิจฉัยภาวะสายตาสั้นเป็นระยะอย่างสม่ำเสมอ การตรวจพบว่ามีภาวะสายตาสั้นตั้งแต่เริ่มแรกจะช่วยให้สามารถควบคุมสภาวะอาการได้ตั้งแต่ยังเด็ก ทำให้สายตาไม่ยาลงไปเรื่อยๆ ดังนั้น ผู้ปกครองควรจัดการนัดหมายให้เด็กๆ ได้รับการตรวจวัดสายตาอย่างสม่ำเสมอ: